SPSS:Correlation

Korelasyon katsayısı, iki değişkenin arasındaki lineer ilişkinin yönünü ve miktarını ifade eden bir niceliktir. -1 ile +1 arasında değer alır. "r" korelasyon katsayısı olmak üzere;

Bivariate: İki değişken arasındaki korelasyon katsayısını bulmak için kullanılır.
Partial: İncelenen iki değişkenle ilişkisi olduğu düşünülen bir yada birden fazla değişkenin göz önünde bulundurularak iligili iki değişkenin arasındaki korelasyon katsayısını hesaplamak için kullanılır.
(Örnekte incelenecek veri setini buradan indirebilirsiniz.)

y=Body Fat     x1=Triceps skinfold thickness     x2=Thigh circumference     x3=Midarm circumference
Bu veris setinde "y" değişkeni bağımlı değişken ve x1, x2, x3 değişkenleri ise bağımsız değişkenlerdir. Bunlar kişilere ait vucut ağırlıkları(y) ve bu kişilere ait farklı vucut ölçüleridir(x1,x2,x3). İlk olarak bağımsız değişkenler arasındaki korelasyon katsayılarını inceleyelim.

SPSS' de " Analyze > Correlation > Bivariate "

 Bu diyalog kutusunda hangi değişkenlerin aralarındaki korelasyon katsayıları hesaplanmak isteniyorsa o değişkenler "Variables" bölümüne atılır. "Options" seçeneğinden ise isteğe bağlı olarak bazı tanımlayıcı istatistikler hesaplatılabilir. "Correlation Coefficients" bölümü ile ilgili; eğer araştırılmak istenen değişkenler normal dağılım gösteriyorsa "Pearson" seçeneği, normal dağılım göstermiyorsa "Spearman" seçeneği seçilir. (Normallik testi ile ilgili ayrıntılı bilgiyi buradan bulabilirsiniz. )
Bu seçimler yapıldıktan sonra sonuçlar aşağıdakilere benzer şekilde olacaktır.

Tabloda görüldüğü gibi "Triceps skinfold thickness" ve "Midarm circumference" değişkenlerinin arsında pozitif yönlü, orta seviye (neredeyse güçlü) bir korelasyon(r = 0.878) vardır. Diğer ikililer arasındaki korelasyonların zayıf olduğu görülür.
Şimdi "Body Fat" değişkenini göz önünde bulundurarak aynı değişkenler arasındaki korelasyonu(kısmi korelasyon) hesaplayalım.
SPSS' de " Analyze > Correlation > Partial "

Bu seçimler yapıldıktan sonra sonuçlar aşağıdaki gibi olacaktır. (Tabloyu büyütmek için üzerine tıklayınız.)

"Body fat" değişkeni göz önünde bulundurulduğunda "Triceps skinfold thickness" ve "Thigh circumference"değişkenleri arasında negatif yönlü güçlü bir korelasyonun olduğu görülür( r = -0.994). Halbuki ilk tabloda bu iki değişken arasındaki korelasyon zayıf bir korelasyodu.