Sayfalar Test

SPSS: Independent Sapmle t-Test

Bağımsız örneklem t-testi, iki bağımsız grubun ortalamalarını karşılaştırmak için kullanılır. Bu testin yapılabilmesi için gerekli iki varsayım vardır. Bunlardan birincisi değişkenlerin normal dağılımlı olduğudur. (Eğer değişkenler normal dağılımlı değil ise ileride anlatacağım "Nonparametric Tests" bölümünden iligili analiz yapılır.) İkinci varsayım ise, grup varyanslarının homojenliğidir. Grup varyanslarının homojen olup olmamasına göre son tabloda vereceğimiz kararlar değişim gösterebilir. (Örnekte kullanılacak veri setini buradan indirebilirsinz...)
Bu veri seti, kanser tedavisinde kullanılan iki farklı tedavi yöntemini karşılaştırmak ve bu tedavi yöntemleri sonucu ilgili kanserli hücre sayısının haftalara göre değişimini gözlemlemek için oluşturulmuştur. "TREATMENT"(tedavi yöntemi) yöntemleri "0" ve "1" olarak kodlanmıştır. Bu örnekte, iki farklı tedevi yöntemine tabi tutulan hastaların yaş ortalamalarını karşılaştıracağız. Öncelikle hipotezler kurulmalı ve normallik testi yapılmalıdır.
Normallik testi için hipotezler;

H0: %95 güvenle veriler normal dağılıma sahiptir.
H1: %95 güvenle veriler normal dağılıma sahip değildir.  (Bu hipotez iki tedavi yöntemi için de kurulur.)

Normallik testi için ;"Analyze > Descriptive Statistics > Explore"
Bu seçimler yapıldıktan sonra sonuçlar aşağıdaki gibi olacaktır.
Burada iki grup içinde "Sig." değerleri 0.05' den büyük olduğu için H0 hipotezi kabul edilir. Yani " %95 güvenle veriler normal dağılama sahiptir. " diyebiliriz.

Bundan sonra ikinci varsayım olan varyansların homojenliği için hipotezler kurulur.

H0: %95 güvenle grupların varyansları homojendir.
H1: %95 güvenle grupların varyansları homojen değildir.

Son olarak Bağımsız Örneklem t-Testine geçilebilir. Yine öncelikle hipotezler kurulmalıdır.
Bağımsız Örneklem t-Testi için hipotezler;

H0: %95 güvenle iki grubun ortalamaları birbirine benzerdir. (M0=M1)
H1: %95 güvenle iki grubun ortalamaları birbirine benzer değildir. (M0<>M1)

"Analyze > Compare Means > Independent Sapmle t-Test"
Burada "Options" bölümünden testin güvenilirliği "Define Groups" bölümünde ise "AGE" değişkenini ayıracak gruplar belirlenir.
Bu seçimler yapıldıktan sonra sonuçlar aşağıdaki gibi olacaktır.
Görüldüğü gibi burada iki farklı test vardır. Bunlardan biri "Lavene" testi diğeri ise t-testi' dir.
  • Lavene testi iki yada daha fazla grubun varyanslarının homojenliğini test eder. "Sig." değeri  0.043<0.05 olduğu için H0 reddedilir. Yani " %95 güvenle grupların varyansları homojen değildir. " diyebiliriz.
  • Varyanslar homojen olmadığı için t-testine karar verirken ikinci satırdaki değerler dikkate alınır. Görüldüği gibi t-testinin "Sig.(2-tailed)" değeri 0.955>0.05 olduğu için H0 hipotezi kabul edilir. Yani "%95 güvenle iki farklı tedavi yöntemi uygulanan hastaların yaş ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktur. " diyebiliriz.

21 yorum:

  1. Merhaba hocam. benim çalışmamda deney ve kontrol grubu mevcut ve bunların öntestleri arasındaki farkın anlamlı olup olmadığına bakmam lazım. bunun için yaptığınız çalışmaya göre kontrol ettiğimde Lavene de sig= ,205 çıkarken t-testinde birinci satır= ,283 ikinci satır= ,288 olarak sonuç vermiştir. Bu durumda anladığım kadarıyla gruplarım arasındaki öntest sonuçları arasındaki fark anlamlı doğrudmudur?? ve eğer öyleyse ben sontest değerlendirmeleri yada diğer kategorik değerlendirmeleri nasıl yapmam gerek. yada bu gruplarla çalışamaz mıyım?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba

      Buradaki lavene testi varyansların homojenliği varsayımını test etmek için yapılan bir test. Sizin veri setinizde gruplar arası varyans homejen dağılmış gibi görünüyor(0.205>0.05). Dolayısıyla t-testinin birinci satırındaki(Equal variances assumed) sig. değerini dikkate almanız gerekiyor. Bu değeriniz de 0.283>0.05 olduğu için "gruplar arasında anlamlı bir farklılık yoktur." diyebilirsiniz.

      Sanırım siz H0 hipotezinin reddedildiği durumu biraz karıştırmışsınız. Bulduğunuz Sig. değer 0.05 den küçük olduğu zaman H0 hipotezi reddedilir. Sizin çalışmanızda bu değer büyük görünüyor.

      Umarım yardımcı olabilimişimdir. Kolay gelsin.

      Sil
    2. Evet Hocam karıştırdığımı sonradan fark ettim ama buraya yazmak için henüz zaman buluyorum. Öncelikli bilgilerinizle çalışmama çok yardımcı oluyorsunuz teşekkür ediyorum. Hemen sonrasında kafama takılan bir soruyu daha yöneltmek istiyorum size.
      Araştırmam öntest- sontest kontrol gruplu desen. Kullanılan yöntemin İngilizce başarı ve Bilişsel yüklenme düzeyleri üzerindeki etkisini inceliyorum. Başarı olarak test uygulayıp sayısal değerlerini alırken bilişsel yüklenme olarak iki düzeyde yüksek ve düşük bilişsel yük olarak kategoriliyorum. Benim takıldığım nokta; bilişsel yüklenme ile başarı arasındaki ilişkiyi deney ve kontrol grubu bakımından incelemek. Şimdi burada başarıda bağımlı bilişsel yüklenmede bağımlı değişken. (yüksek ve düşük bilişsel yüklenmeyi verilen görevlerin görevlerin sonunda doldurdukları ölçeklerin toplamlarına göre kategorize ediyoruz.) yöntem ise bağımsız değişken. Bu durumda hangi istatistiksel yöntemi kullanmalıyım?

      Sil
    3. Merhaba

      Yazdıklarınızdan anladığım kadarıyla sayısal bir verinin(ingilizce başarı) kategorik bir veri(bilişsel yüklenmeler) üzerine etkisini araştırıyorsunuz. Bu durumda lojistiik regresyon yöntemini kullanabilirsiniz. Kategorik verilerinizi 1 ve 0 olarak kodlayıp SPSS'in "Regression > Logistic Regression" bölümünde analizinizi yapabilirsiniz.

      Bu analizleri gruplara göre yapmak içinde "Data > Select Cases" ile gruplarınıza filtre uygulayabilirsiniz.

      Umarım yardımcı olabilmişimdir. İyi çalışmalar.

      Sil
  2. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  3. Aslında bilişsel yüklenmede kategorik bir veri değil normalde 50-60 gibi değerleri var ama biz belli bir sınırın üstüne yüksek bilişsel yüklenme, altına ise düşük bilişsel yüklenme diyoruz ve bilişsel yüklenmenin başarı üzerindeki etkisine bakıyoruz. hani arttıkça başarı azalıyor mu artıyor mu gibi. kafamın karıştığı nokta iki grubumun olması ve bu başarının da bilişsel yüklenmeninde sayısal veriler olan bağımsız değişkenlerim olması. bu durumda değişkenlerin birbiri üzerindeki etkisini nasıl değerlendireceğimdi sorunum. Bakalım araştırıyorum. yinede çok teşekkür ederim yardımlarınız için...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba.

      İki sayısal değişken için "birisi artarken diğeride artıyor mu yada azalıyor mu?" gibi bir ilişkiyi korelasyon testi yaparak bulabilirsiniz. Bununla ilgili bende yazmıştım. Oraya bakabilirsiniz. Eğer aralarında kuvvetli bir korelasyon varsa regresyon yapıp tahminlerde bulunabilirsiniz.

      Eğer bilişsel yüklenme başarıyı etkiliyorsa, bilişsel yüklenmeyi bağımsız değişken, başarıyı bağımlı değişken olarak alabilirsiniz. Bilişsel yüklenmeyi kullanarak başarıyı tahmin edebilirsiniz.

      Kolay gelsin.

      Sil
    2. korelasyon ve regresyonla aralarındaki ilişkiyi buldum. Bilişssel yüklenmeyide kategorikleştirerek(düşük-yüksek şeklinde) değerlendirmeye aldım. Umarım doğrudur.

      Yardımlarınız için tekrardan teşekkür ederim.

      Sil
    3. Rica ederim. Kolay gelsin.

      Sil
  4. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  5. Merhaba,
    40 tane deneğin bulunduğu tek gruplu bir deneysel araştırmada normallik ve varyansların homojenliğine bakılması gerekiyor mu? Deneysel desenlerin amacı evrene genellemek olmadığı için bu sayıltılar göz ardı etmek mümkün mü?

    YanıtlaSil
  6. Veri setinizde yer alan ID- WEıghın- stage- TOTALCW-totalcw4 ... ne anlama gelmektedir. acil cevaplarmısını??
    Teşekkür ederim

    YanıtlaSil
  7. Diğer gruplardaki isimlerin(weighin vs) türkçe anlamlarını yazabilir misiniz? Rica etsem.yaş ile tedavi yöntemi arasında bir ilişki kurmanız çok anlamsız bir durum.Burada amaç hangi tedavi yöntemi hangi yaşlarda olumlu bir sonuç verebilmesidir.

    YanıtlaSil
  8. merhaba volkan hocam. 2 hafta önce tez savunma sınavım vardı. verilerimin analizinde çok yanlışlıklar çıktı.acilen yardımınıza ihtiyacım var lütfen irtibata geçebilirmisiniz benle? ttaneryilmaz@gmail.com

    YanıtlaSil
  9. Tests of Normality
    Grup Kolmogorov-Smirnova Shapiro-Wilk
    Statistic df Sig. Statistic df Sig.
    yenitoplam öntest deney grubu1 ,100 30 ,200* ,947 30 ,142
    öntest kontrol grubu1 ,169 30 ,028 ,886 30 ,004
    sontest deney grubu1 ,187 30 ,009 ,893 30 ,006
    sontest kontrol grubu1 ,115 30 ,200* ,979 30 ,789
    sontest deney grubu2 ,123 30 ,200* ,945 30 ,126
    son test kontrol grubu2 ,094 30 ,200* ,977 30 ,754
    * This is a lower bound of the true significance.
    a Lilliefors Significance Correction



    hocam bu durumda parametrik mi nonparametrik testler mi uygulayacağım. ilginiz için şimdiden teşekkür ederim. acil yardımınıza ihtiyacım var.

    YanıtlaSil
  10. Hocam gerçekten başarılır bir blog gayet anlaşılır basit bir dille anlatmışsınız saatlerdir spss ile ilgili aradığımı sizin blogda tam istediğim gibi buldum. içerik üretmeye devam edin bence hocam başarılarınız devamını dilerim.

    YanıtlaSil
  11. hocam merhaba
    ben çocuklar için evet hayır cevaplı 45 soruluk bir anket hazırladım.ayrıca ölçtüğüm özelliği geliştirmek adına da 8 aktivite uygulayacağım. Ön test son test uygulayarak ta aktivitelerin işe yarayıp yaramadığını test etmem gerekiyor kafam çok karıştı hazırladığım anketi hem ön hem de son test uygulayacağım ama seçenekler evet ve hayır şeklinde paunlı falan birşey olsa aradaki farktan aktivitelerin işe yarayıp yaramadığını anlıycam ama Evet/hayır şeklindeki iki kategorili (binary) veriler için ne yapcam bilemedim. Şimdiden teşekkürler

    YanıtlaSil
  12. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  13. Merhaba çalışmamda deney ve kontrol grubu mevcut. Bu iki grubun yaşları (sürekli veri) kemoterapi uygulanması sonrasında kusma deneyimlerini (kesikli veri) etkiler mi bakmak istiyorum. Ne önerirsiniz?

    YanıtlaSil
  14. hocam merhaba.iyi çalışmalar.deney ve kontrol gurubumun ön test ve son test değerlerini karşılaştırmak istiyorum.ama indepented t testinde iki gurubun tek verisi karışılaştırılabiliyor. bununla ilgili ne gibi uygulama yapmam lazım.teşekkürler...

    YanıtlaSil
  15. Merhaba hocam. Deneysel bir çalışmam var. Bir konu da akademik başarılarını tespit eden. Deney ve kontrol grubunun ontest puanları normal dağılım gösterip göstermediğine bakacağım nasıl yapacağım yardımcı olur musunuz

    YanıtlaSil